Koningin Máxima heeft een uitgesproken stijl en draait haar hand zeker niet om voor wat glimmertjes meer of minder. De afgelopen jaren heeft onze vorstin zelfs verschillende grote broches (Devant de Corsages) uit de kluis gehaald die deels decennia lang niet meer waren gezien. In het verleden maakte de Devant de Corsage, (een borstjuweel die middenvoor gedragen wordt), vaak deel uit van een parure. Maxima draagt ze tegenwoordig op vele verschillende manieren… Maar als je denkt dat de koningin inmiddels alle grote broches uit de kluis gedragen heeft, heb je het mis! In de kluis van de Oranjes ligt nóg een grote onbekende broche! Exclusief voor MKM onthult Edwin Fellner welke broche juwelier Mellerio uit Parijs nog meer voor de Oranjes creëerde! Tijd voor een overzicht van de Devant de Corsages.
Optie 1: diamanten strikbroche met grote saffier
Herkomst: Op 29 september 1878 schonk Koning Willem III zijn verloofde, prinses Emma, een grote diamanten en saffieren strikbroche met een hanger. (zie hieronder) De grote ovale saffier in het midden was een erfstuk van Willem’s moeder, Koningin Anna Paulowna. Er wordt veronderstelt dat Oscar Massin verantwoordelijk is voor het ontwerp van dit borstjuweel. Overtuigende bewijzen hiervoor ontbreken vooralsnog.
Gedragen door: Alle Nederlandse koninginnen sinds Koningin Emma
Leuk om te weten: Koningin Juliana droeg regelmatig alleen de ovale saffier met de diamanten en saffieren hanger als broche of als hoedenversiering. Maxima liet de grote, centrale saffier vervangen worden door een citrien.
Foto: PPE/Nieboer
Juliana met een vereenvoudigde (maar nog steeds imposante) uitvoering van de broche:
Optie 2: diamanten strikbroche met rechthoekige saffier
Herkomst: de grote saffier komt uit de nalatenschap van Anna Paulowna. Via prins Hendrik, de middelste broer van koning Willem lll, kwam de steen uiteindelijk bij de jonge koningin Wilhelmina terecht. Rond 1900 liet zij de saffier verwerken in een diamanten strikbroche. Het oorspronkelijke ontwerp van de strikbroche laat nog een ronde/ovale saffieren hanger zien.
Gedragen door: Koningin Wilhelmina, koningin Juliana, koningin Beatrix en koningin Máxima
Leuk om te weten: Koningin Beatrix droeg de broche in 1981 tijdens een staatsbezoek aan Luxemburg. Vervolgens verdween de broche om onbekende redenen uit beeld. Tot februari 2014, want in deze maand verscheen Máxima met het juweel op de blauwe loper tijdens het bedankfeest voor prinses Beatrix.
Foto: Patrick van Katwijk/Monarchypress.com. Overname zonder toestemming verboden
Foto:PPE/Nieboer
Optie 3: Russische broche met lichtroze diamanten en parelpendanten.
Herkomst: Via koningin Sophie, de eerste echtgenote van koning Willem lll, is de strikbroche in de negentiende eeuw, middels haar bruidsschat, in de Oranjecollectie gekomen. De diamanten en parels van dit juweel zijn afkomstig uit het bezit van haar moeder, Catharina Pavlovna, geboren Grootvorstin van Rusland, koningin van Württemberg. Zeker is dat in de broche stenen uit het bezit van de Russische tsaar zijn verwerkt, waaronder zes uiterst kostbare roze diamanten, gedolven in Brazilië.
Gedragen door: De koninginnen Sophie, Wilhelmina, Juliana, Beatrix en Maxima.
Leuk om te weten: Het gerucht gaat dat Prins Bernhard geprobeerd heeft de strikbroche te verkopen via een juwelier in Londen. De broche kan, zoals zoveel Oranjejuwelen, in verschillende uitvoeringen gedragen worden. Met de meest uitgebreide versie (links) hebben we Máxima nog niet gezien.
Foto's: RVD/PPE/Nieboer
~~~~~~advertentie~~~~~~
~~~~~~einde advertentie~~~~~~
4: Emma's devant de corsage met 214 briljanten en een gele diamant van 30 karaat.
Herkomst: Nationaal geschenk voor Koningin Emma, waarvoor in 1879 maar liefst 45.000 gulden werd ingezameld. Hiervan werd een diamanten riviêre (collier) en een grote broche aangeschaft. De stijl van de grote broche wordt als „neogrecque“ omschreven.
Juwelier: Nathan Josephus Jitta
Gedragen door: Koningin Emma, koningin Wilhelmina, koningin Juliana en koningin Máxima
Leuk om te weten: De diamanten hangers die onderaan de broche hangen, heeft Máxima ook gebruikt als oorhangers en als pendant aan een andere strikbroche. De diamant met gele gloed kan ook gedemonteerd worden en kwam in beeld op de vooravond van de inhuldiging aan Máxima's diamanten collier.
Links: De centrale diamant als hanger aan Máxima's diamanten rivière. Midden: De diamanten hangers worden ook gebruikt als oorhangers. Rechts: een van de hangers wordt ook weleens bevestigd aan een andere strikbroche.
Foto's: PPE/Nieboer
Foto: Koninklijk Huisarchief
Optie 5: de diamanten strikbroche van de Stuart-set.
Herkomst: De diamanten drievoudige strikbroche of devant de corsage (ook wel Laca genoemd) is gemaakt door Juwelier E. Schürmann in 1897/98, als onderdeel van de Stuartset. Voor de grote broche werden elementen en huisdiamanten gebruikt uit de Oranje-Nassau juwelencollectie. De drievoudige broche bestaat uit oude mijndiamanten en 3 grotere diamanten in het midden.
Bijzonder: de twee zeldzame driehoekige diamanten.
Leuk om te weten: ook deze broche kan in verschillende uitvoeringen gedragen worden.
Foto's: PPE/Nieboer
Optie 6: Robijnen Devant de Corsage van Mellerio
Herkomst: In 1888 plaatste Koning Willem III een grote opdracht bij de Franse juwelier Mellerio dits Meller. De koning wenste een diamanten en robijnen parure voor zijn vrouw, koningin Emma. Mellerio gebruikte 961 stenen voor deze spectaculaire parure. De devant de corsage was oorspronkelijk een onderdeel van het te ontwerpen collier. Het collier was waarschijnlijk te imposant of niet erg comfortabel, aangezien dat het grote middenstuk veranderd werd tot een devant de corsage. Gedragen door: De koninginnen Emma, Wilhelmina, Juliana. Koningin Beatrix, koningin Maxima en prinses Margriet hebben alleen onderdelen van de Devant de Corsage gedragen.
Leuk om te weten: alle robijnen uit de parure kunnen, indien gewenst, met andere edelstenen gewisseld worden.
Tekening van een deel van het oorspronkelijke collier:
Koningin Máxima met een onderdeel van de Devant de Corsage:
Foto's: RVD/PPE/Nieboer
Foto onder: Zilveren werkmodel Mellerio parure met het oorspronkelijk bedoelde collier met groot middenstuk.
Foto met dank aan: ©RobGlastraFotografie/Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven.
Optie 7: Mellerio’s grote onbekende irisbroche (primeur!)
Herkomst: Na het huwelijk van Koning Willem III en Emma, werd de koninklijke juwelencollectie behoorlijk uitgebreid. Willem lll verwende zijn jonge bruid met de mooiste juwelen en keek daarbij niet op een paar florijnen meer of minder. Na een aanvankelijk voorzichtige kleinere bestelling in november 1882, kreeg de Parijse juwelier Mellerio dits Meller in mei 1888 een gigantisch grote opdracht van de Nederlandse koning . Diademen, colliers, armbanden, hoedenpinnen en broches werden er voor de jonge Koningin Emma besteld. Veel van deze juwelen worden vandaag de dag nog gedragen door leden van ons koningshuis. Echter één juweel van deze aankooplijst is een onbekende….. Op de lijst vermeld als: „1 broche fleur iris saphirs briljante et roses“, is tot aan de dag van vandaag nooit in het openbaar gezien. Het betreft hier een grote diamanten en saffieren irisbroche. Het bestaan van deze broche was dus bekend. In de archieven van Mellerio in Parijs ligt de werktekening van dit bijzondere juweel, maar foto’s van deze grote broche ontbraken……Tot vandaag!
In het archief van een voormalige hofjuwelier stuitte ik op verschillende foto’s van de koninklijke juwelen en tot mijn grote verbazing ook op een foto van de, door koning Willem III aangekochte, Mellerio Irisbroche. Aangezien de irisbroche samen met andere juwelen is gefotografeerd, kon ik bepalen dat het hier gaat om een behoorlijk grote broche van ongeveer 15-20 cm.
De godin Iris was in de Griekse mythologie de godin van de regenboog. De bloem zou naar haar vernoemd zijn vanwege een aantal kleuren van de regenboog waarin de Iris voorkomt. Godin Iris was de bode van de goden en de regenboog was de brug tussen de hemel en aarde. Als je iemand Irissen geeft, dan betekent dat ‘Ik heb een boodschap voor jou’. De iris staat tevens symbool voor wijsheid, optimisme en vertrouwen.
De broche is helaas nooit publiekelijk getoond of gedragen. De vraag of de broche nog onderdeel uitmaakt van de inhoud van de koninklijke kluis of dat deze inmiddels verloren is gegaan (gedemonteerd/cadeau gegeven) , is moeilijk te beantwoorden. Onze hoop is gevestigd op onze Koningin Maxima…, misschien heeft zij in de toekomst nog een kleine verassing voor ons in petto… 🙂
Deze blog is geschreven door juwelenkenner Edwin Fellner. Edwin schrijft regelmatig op MKM over de juwelen van het Huis van Oranje-Nassau.
