Dit zegt koning Willem-Alexander in zijn podcast – aflevering 2

Sinds vanmorgen 07.00 uur is hij online: de podcast Door de ogen van de Koning. In deze blog lees je meer over de tweede aflevering.

Ter gelegenheid van zijn tienjarig Koningschap spreekt Koning Willem-Alexander in tien podcastafleveringen met voormalig radiomaker Edwin Evers.

In de podcast ‘Door de ogen van de Koning’ blikken zij in iedere aflevering terug op een jaar, te beginnen bij 2013 en eindigend bij 2022 en de eerste maanden van 2023. Natuurlijk heb ik vanmorgen de wekker gezet, zodat ik je kan bijpraten. In deze blog lees je meer over deel 2, hier vind je de samenvatting van aflevering 1.

2014 – MH17: ‘Hier kun je je onmogelijk op voorbereiden’

De tweede aflevering begint met een prietpraatje over de munt met zijn beeldtenis, die in 2014 in gebruik werd genomen. Koning Willem-Alexander: “Dat was heel bijzonder. Met name Erwin Olaf als kunstenaar, een man die als fotograaf bekend staat. Die geselecteerd werd om de munt te maken. Dat vond ik wel bijzonder. Ik heb ze (de ontwerpen, red) wel gezien en heb er ook commentaar op mogen geven, maar uiteindelijk is het de staatssecretaris formeel die bepaalt. Ik was erg verbaasd door de fotograaf (Erwin Olaf, red.), die ik persoonlijk ken. Leuk dat hij meedeed. Het laat zien dat je over de grenzen van je eigen kunst heen toch ook op topniveau kunt presteren.”

Edwin Evers merkt vervolgens op dat de beeldtenis eigenlijk niet meer klopt, want: de baard. Koning Willem-Alexander lacht en zegt: “Een munt is tijdloos, die moet langer meegaat dan een baard meegaat. ” Op de vraag of Máxima of de prinsessen daar een inbreng in hebben: “Daar ga ik over, ik heb mijn scheeraparaat in mijn hand. Daar kunnen ze wat van vinden… (lachsalvo).”

In 2014 vonden de Winterspelen in Sotsji plaats. De foto’s van de beruchte ontmoeting met president Poetin voelen nu ongemakkelijk aan. Als Evers dat aanstipt, geeft de koning aaan dat het met de kennis van nu heel anders zou zijn gelopen. “Die avond was er een diner met het NOC*NSF, met sponsors, heel ergens anders in Sotsji. We kregen een telefoontje dat president Poetin had besloten om aanwezig te zijn in het Holland Heineken Huis. Met de vraag of ik daarbij aanwezig kon zijn. Het jaar ervoor hadden we het Nederland-Russische vriendschapsjaar gehad. Dat was helemaal fout gegaan. Ik had hem (Poetin, red.) al meerdere keren ontmoet, hij was ook op staatsbezoek geweest hier in Nederland. In november 2013 zijn we op bezoek geweest aan het einde van het vriendschapsjaar. Dat was ook echt beleid van de Nederlandse regering, om de vriendschap met Rusland weer aan te halen. (…) Daarom kwam het verzoek of ik echt wel aanwezig wilde zijn die avond om Poetin te ontvangen. Maar ja, wij wisten natuurlijk niet dat hij een maand later de Krim binnen zou vallen. En ook niet dat een paar maanden later zijn troepen de MH17 zouden neerhalen. Als we dat geweten zouden hebben, zou het anders zijn geweest.”

Als koning Willem-Alexander op 7 juli 2014 in de auto zit, hoort hij op de radio de eerste berichten over MH17. Dit is echt fout, beseft hij meteen. “Het is een hele populaire vlucht. Elke laatste stoel op zo’n vlucht is ingenomen door een Nederlander. Dan weet je gewoon: dit is echt, echt fout. Ik heb niet eens gewacht tot ik telefoon kreeg. Ik ben meteen gaan bellen: Jongens, gaan we even samenzitten? Ga maar brainstormen, want dit wordt heel groot.” Op dat moment heb ik de algemeen secretaris gebeld, de RVD en het kabinet van de koning. Ik heb gezegd: ‘ga alvast maar even samenzitten, want dit is zo verschrikkelijk wat hier gebeurd is.'”

In eerste instantie kon de koning, afgezien van het tekenen van een condoleanceregister, weinig doen. “Je moet alleen maar kijken vanaf welk moment je ondersteunend kunt zijn. Het eerste grote moment was die maandag in Nieuwegein, waar alle betrokkenen bijeen kwamen en waar ook de eerste briefings gegeven werden vanuit het kabinet. Dat was ontzettend emotioneel. Heel rauw ook. De emoties die door de zaal vlogen zal ik nooit vergeten. Daar waren nabestaanden, met vragen. Er was ook de eerste uitleg van wat gezinsrechercheurs konden betekenen. Het was gewoon de eerste soort van bijeenkomst. Op dat was ook nog niet duidelijk wanneer de lichamen geborgen konden worden en wanneer die uberhaupt weer naar Nederland zouden kunnen komen. Daarna hebben we heel lang gesproken met een heleboel nabestaanden. Wat me daar opviel was dat mensen zeiden: ‘Jij weet tenminste wat het betekent. Jij bent een broer verloren. Jouw gevoel accepteren we als echt.'”

De zware aflevering wordt afgesloten met een gesprek over het tonen van emoties. Koning Willem-Alexander: “Ik ben best wel emotioneel. Als ik andere mensen zie huilen, echt van verdriet en pijn en lijden, dan heb ik het best wel moeilijk om het droog te houden. Ik denk dat ik wat dat betreft best blij mag zijn dat ik in de 21^e eeuw leef, waar het tonen van emoties wat minder als zwak wordt gezien dan in het verleden. Ik ben blij dat het in de 21^e eeuw toch echt anders gezien wordt. Dat het tonen van emoties mag. Ik schaam me er ook niet voor, moet ik zeggen. Dat heb ik ook met een Latina als vrouw, die ook heel emotioneel kan zijn.  Dat delen we wel, dat is mooi.”