Wie de serie Downtown Abbey heeft gekeken, kent het begrip ‘upstairs/downstairs’. In de blog van vandaag gaan we kijken naar de (on)zichtbare personeelsgangen en -vertrekken van Paleis Huis ten Bosch.
Als koning Willem-Alexander in zijn werkkamer een stapel wetten ondertekent, wil hij natuurlijk niet gestoord worden. Ook tijdens een ontvangst van belangrijke gasten moet het personeel zo onzichtbaar mogelijk aanwezig zijn. De belangrijke vertrekken in paleizen en kastelen zijn om die reden vaak omringd door personeelsgangen, die via via leiden naar personeelsvertrekken op de onderste verdieping. Bij Paleis Huis ten Bosch is dat niet anders. De Oranjezaal, waar het koninklijke gezin op de foto hieronder voor poseert, is voorzien van een onderhuis.
Op de historische schets hieronder, zie je de verkeersrotonde voor het personeel. Eten uit de paleiskeuken, die in de Haagse vleugel (rechts van de vestibule) zit, hoeft op deze manier niet door de Chinese Zaal, met het risico op morsen.
In de Haagse vleugel leidt een trap naar het onderhuis. Via een deur in de trappen van de vestibule kun je dan weer naar boven, zoals je de koning hieronder ook ziet doen.
Hoe ziet het onderhuis er dan uit? Op de foto hieronder kun je dat zien. Het centrale onderhuis van het paleis bestaat uit een overwelfde ruimte met gemetselde korfbogen met kruisgewelven. De vloer is van marmertegels. Deze ruimte werd ten tijde van Juliana gebruikt als garderobe, bijvoorbeeld tijdens een diplomatendiner. Rechts zie je de trappen naar de Oranjezaal.
In het onderhuis zijn diverse ruimtes voor het personeel te vinden.
De tuinkamer, die dus uitkijkt op de tuin, is voorzien van geelgouden kozijnen.
Terug naar de begane grond, want daar moet het personeel ook zo onzichtbaar mogelijk door het paleis bewegen. Zoals gezegd zijn veel vertrekken omringd met een gang voor het personeel en indien nodig en/of gewenst ook voor de paleisbewoners. Je kunt dus vanuit de DNA-Salon direct in de Blauwe salon komen, zoals je op de foto hieronder ziet…..
…. maar je kunt ook via de gang, waar ook weer een trappetje naar het onderhuis leidt. Mits je de deur naar de gang kunt vinden, want hij gaat bijna op in de wandbekleding (zie pijl).
Tegenwoordig ligt er in de gang hout op de vloer. Ten tijde van koningin Beatrix lag er rood tapijt.
Aan de muur hangt moderne, Nederlandse kunst. Dit schilderij is van de hand van Charlotte Molenkamp.
De verschoven kwadraten van Art Dekkers tref je er ook.
In sommige gangen kom je ook een keukentje tegen. Handig voor een snelle kop koffie. Deze dit tussen de Japanse Zaal, Chinese Zaal en de Witte Eetkamer.
Geweldig dit!
Alleen is het Downton Abbey 🥰
Downton en dus niet Downtown
Leuk die “kruip door-sluip door” routes, er zijn vast en zeker geen liften?!
Mooi verzorgd “souterrain”.
Josine, ooit schreef u dat de pers bij staatsbezoeken op de dam niet op hetzelfde niveau eet van de genodigden maar wel een verdieping lager. . Bedoelt u deze ondergrondse “ruimtes” als u het over “een verdieping lager”hebt ? Zijn die er dan ook op de dam ?
De Burgerzaal en alle andere officiële vertrekken bevinden zich niet op de begane grond, maar op de eerste. Wel zo veilig, want zo kun je niet even naar binnen spieken tijdens officiële gelegenheden. Voor je in de Burgerzaal kunt komen, moet je dus eerst een trap op. De journalisten worden voor aanvang van het staatsbanket in de vroegere martelkamer ondergebracht (haha) en dat is dus op de begane grond. Ik vermoed dat er voor de cellen en wijnkelder ook wel een kelder zal zijn, maar dat weet ik niet zeker. Ik kan aan het paleis vragen of ik er een keer mag kijken, als je dat een leuk onderwerp voor een blog vind?
Vooral die laatste foto…. De suiker zal maar bovenin de kast staan… 😧
Nou..
Wat hoog he?
Ohh, wat leuk om dit te zien, ik vind Downtown Abbey zo,n mooie serie, echt alles, van personeel tot de bewoners , ik geniet, en al helemaal van de kleding die we gezien hebben.
Maar dat Huis ten Bosch ook van die gangetjes en hoekjes heeft beneden ??
Heerlijk toch? Er zal minder hh personeel zijn dan vroeger denk i., Maar wat leuk dat je ons dit laat zien .dank je wel Josine.
Ja wat een prachtige ruimtes beneden. Daar zou je zo een mooie galerie van willen maken. Leuk Josine, dank je. Hoe kóm je er aan, denk ik dan weer.
Leuk, zo’n inkijk.
Erg leuk dit. Ik dacht altijd dat het de woonruimte was ( het onderhuis) van het gezin.
Leuk ook die geheime gangen en deuren.
Dank je!
Leuk, zo’n kijkje achter de schermen en onder de gewelven.
En voor de paleisbewoners en het personeel reuze handig bedacht allemaal.
Het ziet er keurig aangelegd en onderhouden uit.
Het centrale onderhuis vind ik prachtig, met die gewelven en marmeren vloer in warme kleurstelling uitgevoerd!
De moderne kunst aan de wanden in de gangen vind ik daarentegen niet in overeenstemming met de entourage.
Wat een gezoek moet dat zijn voor personeel als ze er net komen werken.
En wat een feest voor jonge prinsjes en prinsesjes; wie wil er als kind nou niet op zoek naar geheime gangen en verstopte deuren?😉
Leuk hoor dit blog: vooral de geheime deur in de dna kamer is bijna niet te zien👍
Wat een interessant blog!
Heel boeiend ! Dank voor dit kijkje achter de geheime deuren. Ik zoek er altijd naar als ik in een paleis ben.
Heel herkenbaar Mirjam, op het Loo en paleis Soestdijk krijg je wel een idee hoe personeel beneden aan het werk moeten zijn geweest, genieten toch ?.
Bij Kasteel de Haar hebben ze nu ook de Personeelsverdieping in de tour opgenomen, maar het is er nog steeds niet van gekomen om daar naar te gaan kijken.
Dank je wel voor de tip.
Ik krijg nooit genoeg van dit soort uitjes.
Een van mijn vriendinnen ook niet, gaan we er weer een gezellig dagje van maken .